17 czerwca 2015 r. Sąd Najwyższy podjął uchwałę w składzie 7 sędziów (sygn. Akt III UZP 2/15) w której stwierdził, że tytułem do podlegania ubezpieczeniom społecznym przez członka zarządu spółki akcyjnej, który zawarł z tą spółką umowę o świadczenie usług w zakresie zarządzania w ramach prowadzonej przez siebie pozarolniczej działalności gospodarczej, jest umowa o świadczenie usług.
Powyższej uchwale Sąd Najwyższy nadał moc zasady prawnej oraz zastrzegł, iż przedstawiony w niej pogląd wiąże od dnia podjęcia uchwały, tj. od dnia 17 czerwca 2015 r. Ostatecznie Sąd Najwyższy przychylił się, zatem do stanowiska ZUS, że umowa o świadczenie usług w zakresie zarządzania, nawet jeżeli jest realizowana przez członka zarządu w ramach pozarolniczej działalności gospodarczej, stanowi tytuł do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego.
W związku z powyższym należy przyjąć, że jeżeli w ramach pozarolniczej działalności gospodarczej członek zarządu wykonuje tylko i wyłącznie zawartą ze spółką prawa handlowego umowę o świadczenie usług w zakresie zarządu, a co za tym idzie osiąga wyłącznie przychody z działalności wykonywanej osobiście w rozumieniu przepisów podatkowych, podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym i obowiązkowemu ubezpieczeniu zdrowotnemu na zasadach określonych dla zleceniobiorcy.
Przykład
Pani Joanna jest członkiem zarządu spółki z o.o. Spółka z o.o. zawarła z nią umowę o zarządzanie przedsiębiorstwem, która jest przez nią wykonywana w ramach pozarolniczej działalności gospodarczej. W ramach działalności osiąga tylko przychody z tytułu umowy o zarządzenie przedsiębiorstwem, tj. przychody z działalności wykonywanej osobiście. Dlatego też podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym i ubezpieczeniu zdrowotnemu, jako zleceniobiorca.
W przypadku, gdy poza usługami realizowanymi na podstawie zawartej ze spółką prawa handlowego umowy o świadczenie usług, członek zarządu wykonuje również inną działalność i z tego tytułu osiąga przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów podatkowych, zachodzi zbieg dwóch tytułów ubezpieczeniowych, tj. umowy o świadczenie usług oraz pozarolniczej działalności gospodarczej. W takim przypadku o tym, z którego z tych tytułów członek zarządu podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym w pierwszym rzędzie rozstrzyga wysokość przychodów z tytułu umowy o świadczenie usług stanowiących podstawę wymiaru składek (art. 9 ust 2 i 2a u.s.u.s.). Jeżeli przedmiotowe przychody - w przeliczeniu na okres miesiąca - są co najmniej równe kwocie minimalnej podstawy wymiaru składek z tytułu pozarolniczej działalności gospodarczej obowiązującej członka zarządu (tj. 30% minimalnego wynagrodzenia albo 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego), członek zarządu podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym z tego tytułu, który powstał jako pierwszy. Przysługuje mu jednocześnie prawo do zmiany tytułu do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych. Jeżeli zaś omawiane przychody są niższe od minimalnej podstawy wymiaru składek z tytułu pozarolniczej działalności gospodarczej obowiązującej członka zarządu, członek zarządu podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym z tytułu tej działalności, a wykonywanie pracy na podstawie umowy o świadczenie usług stanowi tytuł do dobrowolnych ubezpieczeń emerytalnego i rentowych. Niezależnie od wysokości przychodów z tytułu umowy o świadczenie usług, którą członek zarządu zawarł ze spółką prawa handlowego, ubezpieczenie zdrowotne w omawianym przypadku jest obowiązkowe z obydwu tytułów.